انواع مالیات در ایران، می تواند کمی گیج کننده باشد. بیشتر افراد بعد از شنیدن کلمه مالیات، اولین چیزی که به ذهنشان خطور می کند، ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده می باشد که بر روی بسیاری از کالاها و اقلام مصرفی نوشته شده اند. اما داستان زمانی پیچیده می شود که متوجه شوید ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده، تنها ۱ نوع از انواع مالیات ها در ایران می باشد!

در کشور ایران، مالیات بر روی موارد مختلفی اعمال شده است که اگر از آنها اطلاع نداشته باشید، ممکن است در آینده هزینه های سنگینی را به همراه جریمه برای شما به دنبال داشته باشند. در ایران دو دسته بندی کلی برای مالیات در نظر گرفته می شود:

• مالیات مستقیم
• مالیات غیرمستقیم

هر کدام از این نوع مالیات ها، مدل های مختلف مالیاتی را در زیرمجموعه خود دارند که در ادامه به صورت کامل شرح خواهیم داد.

مالیات مستقیم

مالیات مستقیم، نوعی از مالیات است که مستقیماً از درآمد یا دارایی‌های اشخاص یا شرکت‌ها دریافت می‌شود. این نوع مالیات به طور مستقیم از مالکان دارایی‌ها و درآمدها کسر می‌شود و مسئولیت پرداخت آن به عهده خود اشخاص یا شرکت‌ها است. این نوع مالیات معمولاً به صورت مستقیم از درآمدهای حاصل از حقوق و دستمزد، سود شرکت‌ها، درآمد حاصل از معاملات املاک و مستغلات، ورودی‌های ارزش افزوده، ارث و… کسر می‌شود.

مالیات غیر مستقیم

از دیگر انواع مالیات در ایران می توان به مالیات های غیرمستقیم اشاره کرد که خود در ۳ دسته بندی کلی طبقه بندی می شوند:

مالیات بر واردات و صادرات یا حقوق عوارض گمرکی

مالیات واردات و صادرات که به نام مالیات گمرکی نیز شناخته می‌شود، مالیات هر کشور بر صادرات و واردات انواع کالاهای متفاوت است. این مالیات بر اساس سیاست‌های کلان بازرگانی هر کشور و شرایط اقتصادی آن تعیین می‌شود و فارغ از این که یکی از روش‌های درآمدزایی برای کشور هستند، به جهت حمایت از تولید و صنایع داخلی نیز به کار گرفته می‌شوند. این مالیات به طور معمول با توجه به قیمت و ویژگی‌های کالا تعیین و دریافت می‌شود.

مالیات بر مصرف

دولت معمولاً برای خرید برخی از کالاها مالیات تعیین می‌کند و اشخاصی که این کالاها را به طور زیاد خریداری می‌کنند، باید مبلغ مالیات بیشتری هم پرداخت نمایند. برخی از کالاها مانند بنزین و سیگار معمولاً مالیات غیر مستقیم دارند. کالا و خدمات مختلفی ممکن است دارای مالیات غیرمستقیم مصرف باشند، اما معمولا می توانید لیست زیر را در میان این محصولات یافت کنید:

• خرید و فروش الکل طبی و صنعتی
• خرید و فروش سیگار
• خرید و فروش اتومبیل
• خرید و فروش خاویار
• خرید و فروش نوارهای ضبط صوت و تصویر
• لوازم الکترونیکی و خانگی
• خدمات رستوران‌ها و کافه‌ها
• خدمات تفریحی و مسافرتی
• لوازم پوشاک و آرایشی بهداشتی
• خدمات تلفن همراه و اینترنت